Makanan Tradisional Sabah yang Wajib Anda Cuba Sekurang-Kurangnya Sekali Seumur Hidup
Sabah bukan hanya terkenal dengan keindahan Gunung Kinabalu dan alam semula jadinya yang memukau, tetapi juga kaya dengan warisan budaya dan kulinari yang unik. Setiap etnik di Sabah seperti Kadazan-Dusun, Bajau, Murut, Rungus dan banyak lagi menyumbang kepada keunikan rasa dalam setiap hidangan tradisional.
Jika anda berpeluang melancong ke negeri di bawah bayu ini, berikut adalah senarai makanan tradisional Sabah paling ikonik yang wajib dicuba untuk memahami identiti dan sejarah masyarakat tempatan melalui rasa.
Hinava: Salad Ikan Mentah Tradisi Kadazan-Dusun
Hinava ialah hidangan ikonik masyarakat Kadazan-Dusun yang menyerupai salad, tetapi menggunakan ikan mentah seperti tenggiri sebagai bahan utama. Diperap bersama perahan limau, hirisan halia, bawang merah, cili dan daun kesum, ia menghasilkan rasa yang segar, masam, pedas dan sedikit masin. Selain enak sebagai pembuka selera, hinava juga kaya dengan asid lemak omega-3 yang bermanfaat untuk kesihatan jantung dan otak. Biasanya dihidangkan bersama keropok atau nasi putih.
Bambangan: Buah Eksotik Pelengkap Sajian Sabah
Bambangan ialah buah mangga liar tempatan yang berkulit tebal dan berisi kuning. Rasanya unik, gabungan masam dan manis yang kuat. Ia sering dijeruk bersama biji yang diparut, dicampur garam, dan dijadikan pelengkap kepada hidangan seperti pinasakan dan nasi putih. Buah ini juga tinggi kandungan vitamin A dan serat, menjadikannya makanan tradisional yang bukan sahaja sedap tetapi menyihatkan.
Kuih Jala: Kudapan Rangup Tradisional Bajau
Diperbuat daripada tepung beras, gula dan air, Kuih Jala ialah snek tradisional yang digoreng hingga rangup dan berbentuk jaring seperti sarang labah-labah. Ia sering disajikan ketika kenduri, majlis perkahwinan dan sebagai door gift. Kuih ini ringkas tetapi penuh nostalgia, dan turut dijual secara meluas di pasar-pasar tempatan Sabah.
Ambuyat: Kanji Sagu Ikonik Borneo
Ambuyat ialah makanan berkanji yang diperbuat daripada tepung sagu dan dimakan dengan alat khas dipanggil chandas. Ia tidak mempunyai rasa tersendiri, tetapi dimakan bersama pelbagai jenis sos pencicah seperti sambal belacan, tempoyak atau kuah ikan. Hidangan ini popular di kalangan masyarakat Melayu Brunei dan Bajau di Sabah, terutama di bahagian barat dan selatan negeri ini.
Kuih Lidah Buaya: Manisan Rangup Kegemaran Ramai
Kuih Lidah Buaya ialah kuih tradisional bertekstur rangup yang diperbuat daripada tepung, telur, minyak, marjerin dan gula halus. Dinamakan sempena bentuknya yang menyerupai lidah, kuih ini sering dihidangkan semasa Hari Raya dan dijadikan buah tangan semasa kunjungan istimewa. Rasanya yang manis dan rangup menjadikannya pilihan kegemaran pelbagai generasi.
Barabbo: Bubur Jagung Beraroma Suku Bugis
Barabbo atau Barobok ialah bubur jagung berasaskan beras, jagung dan ayam, berasal daripada komuniti Bugis di Sabah. Ia sering dinikmati sebagai sarapan pagi dan boleh dihidangkan bersama sayur rebus, sambal atau kuah belacan. Teksturnya yang lembut dan rasa yang sedikit manis menjadikan barabbo sesuai untuk semua peringkat umur.
Pinasakan: Ikan Rebus Asam Tradisi Kadazan-Dusun
Pinasakan ialah hidangan warisan suku Kadazan-Dusun yang diperbuat daripada ikan basung yang direbus lama bersama asam keping (takob-takob), kunyit, buah bambangan dan garam. Ia menghasilkan kuah pekat yang masam, lemak dan sedikit pahit. Pinasakan biasanya dinikmati bersama nasi putih panas dan sambal, sesuai sebagai hidangan tengah hari.
Noonsom: Sajian Peram Tradisi Pelbagai Versi
Noonsom bermaksud “yang diperam” dalam bahasa Dusun. Ia mempunyai pelbagai versi seperti Noonsom Sada (ikan), Noonsom Bambangan (buah), dan Noonsom Tuhau (herba). Proses penyediaannya melibatkan cuka, garam dan cili merah. Rasa noonsom yang masam dan pedas menjadikannya sesuai sebagai pencicah atau snek di waktu petang.
Kek Cincin: Manisan Berbentuk Unik dari Gula Merah
Kek Cincin ialah kuih tradisional berbentuk bulat seperti cincin, diperbuat daripada tepung beras, gula merah dan kadangkala gula melaka. Kuih ini digoreng hingga garing dan mempunyai rasa manis yang dalam serta tekstur kenyal di bahagian tengah. Ia amat popular di kalangan masyarakat Bajau dan sering dijual di pasar malam dan bazar Ramadan.
BACA: Pengalaman Budaya 5 Etnik Unik dalam Satu Lokasi Berhampiran Kota Kinabalu
Kepelbagaian makanan tradisional Sabah mencerminkan keunikan budaya dan etnik yang wujud di negeri di bawah bayu ini. Dari rasa masam eksotik bambangan hingga ke keenakan segar hinava, setiap hidangan bukan sekadar memenuhi selera, tetapi membawa kisah sejarah, tradisi dan identiti masyarakat setempat yang telah diwarisi turun-temurun.
Bagi pengunjung luar, mencuba makanan tradisional Sabah adalah satu cara terbaik untuk memahami budaya tempatan secara lebih mendalam. Sama ada anda seorang penggemar makanan, pengembara budaya atau pencinta pengalaman baru, jelajah rasa-rasa autentik dari Sabah pasti akan meninggalkan memori yang sukar dilupakan.
Simpan artikel ini sebagai rujukan food trip anda ke Sabah dan jangan lupa ikuti Projek Travel untuk lebih banyak panduan makanan tradisi, destinasi pelancongan dan kisah budaya dari seluruh Malaysia dan Asia Tenggara.
